1.1 Asas Nombor (Bahagian 1)
(A) Nombor dalam Asas Dua, Asas Lapan dan Asas Lima
1.
Nombor-nombor yang kita gunakan setiap hari adalah dalam asas sepuluh. Sepuluh digit yang digunakan dalam
asas sepuluh ialah 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 dan 9.
2.
Nombor dalam asas dua dinyatakan dengan menggunakan hanya dua digit sahaja
iaitu 0 dan 1. Misalnya: 1011012.
3.
Nombor dalam asas lapan dinyatakan dengan menggunakan hanya lapan digit
sahaja iaitu 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 dan 7. Misalnya: 6758.
4.
Nombor dalam asas lima dinyatakan dengan menggunakan hanya lima digit sahaja
iaitu 0, 1, 2, 3 dan 4. Misalnya: 1345.
(B) Nilai Sesuatu Digit bagi suatu Nombor dalam Asas 2, 8 dan 5
1.
Jadual yang di bawah menunjukkan nilai tempat bagi setiap digit dalam suatu nombor.
(a)
Dalam asas 2
|
Nilai tempat
|
26 = 64
|
25 = 32
|
24 = 16
|
23 = 8
|
22 = 4
|
21 = 2
|
20 = 1
|
(b)
Dalam asas 8
|
Nilai tempat
|
84 = 4096
|
83 = 512
|
82 = 64
|
81 = 8
|
80 = 1
|
(c)
Dalam asas 5
|
Nilai tempat
|
54 = 625
|
53 = 125
|
52 = 25
|
51 = 5
|
50 = 1
|
2.
|
Nilai suatu digit = Digit itu × Nilai tempat digit itu
|
Contoh 1:
Nyatakan nilai bagi digit yang bergaris dalam setiap nombor yang berikut.
(a)
10111012 (b) 36518 (c) 32415
Penyelesaian:
(a)
|
Nilai tempat
|
26 = 64
|
25 = 32
|
24 = 16
|
23 = 8
|
22 = 4
|
21 = 2
|
20 = 1
|
|
Nombor
|
1
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
Nilai bagi digit 1 yang bergaris
= 1 × 26
= 1 × 64
= 64
(b)
|
Nilai tempat
|
83 = 512
|
82 = 64
|
81 = 8
|
80 = 1
|
|
Nombor
|
3
|
6
|
5
|
1
|
Nilai bagi digit 6 yang bergaris
= 6 × 82
= 6 × 64
= 384
(c)
|
Nilai tempat
|
53 = 125
|
52 = 25
|
51 = 5
|
50 = 1
|
|
Nombor
|
3
|
2
|
4
|
1
|
Nilai bagi digit 3 yang bergaris
= 3 × 53
= 3 × 125
= 375
(C) Tulis suatu nombor dalam asas dua, asas lapan dan asas lima dalam bentuk pendaraban
1.
Suatu nombor ditulis dalam bentuk pendaraban merujukkan kepada hasil tambah nilai bagi digit-digit yang membentuk nombor itu.
Contoh 2:
Tulis setiap yang berikut dalam bentuk pendaraban.
(a)
1110112 (b) 4758 (c) 24135
Penyelesaian:
(a)
|
Nilai empat
|
25 = 32
|
24 = 16
|
23 = 8
|
22 = 4
|
21 = 2
|
20 = 1
|
|
Nombor
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
1110112 = 1 × 25 + 1 × 24 + 1 × 23 + 0 × 22 + 1 × 21 + 1 × 20
(b)
|
Nilai tempat
|
82 = 64
|
81 = 8
|
80 = 1
|
|
Nombor
|
4
|
7
|
5
|
4758=
4 × 82 + 7 × 81 + 5 × 80
(c)
|
Nilai tempat
|
53 = 125
|
52 = 25
|
51 = 5
|
50 = 1
|
|
Nombor
|
2
|
4
|
1
|
3
|
24135 = 2 × 53 + 4 × 52 + 1 × 51 + 3 × 50